Gözden kaçırmayın

AKÜ ve Uşak Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakülteleri Sanatla BuluştuAKÜ ve Uşak Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakülteleri Sanatla Buluştu

Tarihin Sıfır Noktasında Lezzetin Doğuşu


Şanlıurfa, insanlık tarihinin en eski yerleşim ve tarım merkezlerinden biri olan Göbeklitepe sayesinde, buğday ve bulgurun "sıfır noktası" olarak kabul ediliyor. M.Ö. 10.000 civarında inşa edilen ve dünyanın bilinen en eski tapınak kompleksi olan Göbeklitepe çevresinde yapılan araştırmalar, kültür bitkisi olarak buğdayın atasının ilk olarak bu bölgede yetiştirildiğini ortaya koydu. Bu keşif, bölgeyi tarım devriminin ve dolayısıyla yerleşik yaşamın başlangıç noktalarından biri haline getiriyor.


Bulgura Dönüşen Kadim Buğday


Göbeklitepe'de başlayan tahıl kültürü, binlerce yıllık bir süreçte gelişerek bugüne ulaştı. Bulgur, kaynatıldıktan sonra kurutulan ve kabuğu soyulan buğdayın öğütülmüş hali olarak, buğdayı uzun süre saklanabilir ve hızlı pişirilebilir hale getiren kadim bir ön pişirme ve muhafaza tekniğini temsil ediyor. Kökeni 4.000 yıl öncesine dayanan Horasan Buğdayı gibi antik tahıllardan üretilen bulgur, bu mirasın somut bir örneğini oluşturuyor.


Şanlıurfa Sofralarının Temel Taşı


Bulgur pilavı, bu kadim tahıl mirasının en önemli ve yaşayan temsilcilerinden biri olarak Şanlıurfa mutfağındaki merkezi konumunu koruyor. Sade, salçalı, sebzeli, etli ve daha onlarca farklı şekilde hazırlanabilen bulgur pilavı, yüksek lif içeriği, düşük glisemik indeksi ve zengin vitamin

  • mineral değerleriyle binlerce yıldır sofraların vazgeçilmezi olmayı sürdürüyor. Geleneksel pişirme teknikleri ve püf noktaları nesilden nesile aktarılarak yaşatılıyor.


Gastronomi Cennetinde Kültürel Süreklilik


Şanlıurfa mutfağı, Urfa Kebabı, Çiğ Köfte, Lahmacun gibi onlarca yöresel lezzetle bir gastronomi cenneti olarak öne çıkıyor. Çiğ köfte, içli köfte gibi birçok yemeğin ana malzemesi olan bulgur, bölge mutfağındaki merkezi rolünü pekiştiriyor. Mahalle fırınlarında pişirme geleneği, kadim mutfak pratiklerinin modern zamandaki yansıması olarak dikkat çekiyor. Şanlıurfa'nın "Halil İbrahim Sofrası" anlayışı, kadim geleneklerin sosyal yaşamdaki izlerini taşıyor.


UNESCO Yolculuğundaki Kadim Miras


Şanlıurfa, UNESCO'nun "Yaratıcı Şehirler Ağı"na "Gastronomi" dalında "Dünyanın En Eski Mutfağı" temasıyla başvurarak bu kadim mutfak kültürünü tüm dünyaya tanıtmayı hedefliyor. Bir kase bulgur pilavı, sadece bir yemek değil, aynı zamanda Göbeklitepe'deki ilk çiftçilerden bugüne uzanan 12.000 yıllık kültür ve lezzet köprüsünün sembolü olarak önemini koruyor.