Peru'nun Cusco kenti, İnka İmparatorluğu'nun en önemli dini töreni olan Inti Raymi Güneş Festivali'ne ev sahipliği yaparak binlerce yerli ve yabancı turisti ağırladı. Tarihi 15. yüzyıla dayanan ve Güneş Tanrısı Inti onuruna düzenlenen festival, İspanyol işgaliyle yasaklanmasının ardından 1944'te teatral bir temsil olarak yeniden hayat buldu.
Kökeni ve Tarihsel Dönüşüm
Inti Raymi, İnka İmparatoru Pachacutec tarafından 15. yüzyılda başlatıldı. Festivalin temel amacı, güney yarımküredeki kış gündönümünü kutlamak ve Güneş Tanrısı Inti'ye, daha uzun günler getirmesi ve bereketli bir tarım döngüsü sağlaması için yalvarmaktı; bu tarih İnka takviminde yeni yılın başlangıcı kabul ediliyordu. İnka İmparatorluğu döneminde 9 ila 15 gün süren, renkli danslar, geçit törenleri ve kurban sunuları içeren festival, 1572'de İspanyol sömürge yönetimi tarafından yasaklandı. Festival, 1944'te Faustino Espinoza Navarro öncülüğünde, Garcilaso de la Vega'nın kroniklerine dayanılarak teatral bir temsil olarak yeniden canlandırıldı ve 2001'de Peru hükümeti tarafından Ulusal Kültürel Miras ilan edildi.
Üç Tarihi Mekanda Gerçekleşen Tören
Modern Inti Raymi töreni, Cusco'daki üç sembolik mekanda gerçekleşiyor. Tören, sabah erken saatlerinde, İnkaların en kutsal dini merkezi olan Qorikancha (Güneş Tapınağı) avlusunda, Sapa Inca'nın (imparatoru canlandıran aktör) güneşi selamlaması ve dualar etmesiyle başlıyor. Ardından, imparatorluk alayı şehrin ana meydanı Plaza de Armas'a (eski adıyla Haukaypata) bir geçit töreni düzenliyor. Burada, Sapa Inca şehrin belediye başkanıyla buluşarak sembolik bir khipu (düğüm yazısı) takas ediyor. Festivalin en görkemli kısmı ise Cusco'ya hakim devasa taşlarla inşa edilmiş Sacsayhuamán kalesinde yaşanıyor. Yaklaşık 800
- 1000 aktör, müzisyen ve dansçının geleneksel kıyafetlerle İnka sarayını, ordusunu ve imparatorluğun dört bölgesinden gelen halkları canlandırdığı törenler, Quechua dilinde yapılan konuşmalar, geleneksel danslar, müzik ve bir lamının sembolik kurban edilişini içeriyor.
Kültürel Bir Kimlik ve Gurur Kaynağı
Günümüzde dini bir ayinden ziyade görkemli bir tiyatral temsil olan Inti Raymi, Güney Amerika'nın en büyük kültürel etkinliklerinden biri olarak kabul ediliyor. Festival, Quechua dilinin kullanımı, el dokuma geleneksel kıyafetler ve And müziği ile İnka kozmovizyonundaki doğa ile uyum, şükran ve yeniden doğuş temalarını vurgulayarak, yerel halk için güçlü bir kimlik ve gurur kaynağı olmaya devam ediyor. Sacsayhuamán'daki ana töreni izlemek için biletlerin aylar öncesinden tükendiği festival, Cusco turizmine de önemli bir katkı sağlıyor.
Yorumlar
Yorum Yap