Gözden kaçırmayın

Kadıköy'ün Sinema Tarihi Beş Durablekta CanlanıyorKadıköy'ün Sinema Tarihi Beş Durablekta Canlanıyor

Bilim dünyası ile doğa severleri buluşturan özgün bir etkinlik olan Biyoblitz, Türkiye'nin kırsal bölgelerinde biyolojik çeşitliliğin haritasını çıkarıyor. Profesyonel bilim insanları ve gönüllü vatandaşların el ele verdiği bu 24 saatlik bilim maratonu, hem farkındalık yaratıyor hem de değerli bilimsel veriler üretiyor.


Bilim ve Toplumun Buluşma Noktası


Biyoblitz, belirli bir kırsal alanda, 24 saat gibi sınırlı bir sürede mümkün olduğunca çok sayıda canlı türünün tespit edilmeye çalışıldığı bir biyolojik çeşitlilik envanter çalışmasıdır. "Vatandaş Bilimi" olarak da adlandırılan bu yaklaşım, bilimsel araştırma süreçlerine halkın aktif katılımını sağlıyor. Yüzlerce gönüllünün katılımıyla, bilim insanlarının tek başına yıllar alabilecek veri toplama süreci, yoğun ve heyecanlı bir maratona dönüşüyor. Temel amaç, hızlı bir envanter çıkarmak, biyolojik çeşitlilik konusunda toplumsal farkındalığı artırmak ve ulusal veri tabanlarına katkıda bulunmaktır.


Kırsal Ekosistemler için Hızlı Teşhis


Kentsel bölgelere kıyasla daha yüksek biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yapan kırsal ekosistemler, Biyoblitz etkinlikleri için ideal alanlar sunuyor. Bu etkinliklerin ana hedefleri arasında, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın yürüttüğü Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi (UBENS) gibi uzun vadeli resmi projelere destek olacak yerel ölçekte hızlı bir "fotoğraf" çekmek yer alıyor. Ayrıca, yerel halkı biyolojik çeşitliliğin önemi ve tehditler konusunda bilinçlendirmek, henüz kayıt altına alınmamış nadir ve endemik türleri tespit etmek ve özellikle öğrenciler için açık hava laboratuvarı işlevi görmek de hedefleniyor.


Yoğun 24 Saatlik Operasyon


Bir Biyoblitz etkinliği, titiz bir planlama gerektiriyor. Haftalar, hatta aylar öncesinden, hedef alanın sınırları belirleniyor; biyologlar, botanikçiler ve diğer uzmanlardan oluşan bilimsel danışma kurulu, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yapılıyor. Lojistik ve güvenlik önlemleri planlanıyor; iNaturalist gibi mobil uygulamalar aracılığıyla veri toplama protokolleri oluşturuluyor.
Etkinlik günü, katılımcıların buluşması ve yöntemlerin anlatılmasıyla başlıyor. Ardından, uzmanlar rehberliğinde veya bireysel olarak farklı habitatlarda gözlem yapılıyor. Gözlemlenen her tür anında fotoğraflanarak kayıt altına alınıyor. Toplanan veriler, "Bilim Karargahı" olarak adlandırılan bir merkezdeki uzman ekip tarafından hızla kontrol edilip doğrulanıyor. 24 saatin sonunda ise tespit edilen tür sayısı ve nadir bulunan türler gibi genel bulgular, coşkulu bir atmosferde tüm katılımcılara açıklanıyor.


Somut Veriler ve Uzun Vadeli Katkı


Etkinlik sonunda, tespit edilen tüm bitki, hayvan ve mantar türlerinin listesi, GPS koordinatlarıyla birlikte mekansal veriler ve binlerce fotoğraftan oluşan görsel bir arşiv elde ediliyor. Bu somut çıktılar, bilimsel bir rapora dönüştürülüyor. Biyoblitz, koordinasyon zorlukları ve amatör gözlemlerdeki yanlış tehis riski gibi zorluklar içerse de, yarattığı farkındalık patlaması, yerel halkta koruma bilincini artırması ve aynı alanda periyodik olarak tekrarlandığında biyolojik çeşitlilikteki değişimleri izleme fırsatı sunması açısından büyük önem taşıyor. ODTÜ'de düzenlenen "Tür

  • Say" benzeri uygulamalar, bu modelin Türkiye'deki kırsal alanlarda yaygınlaşma potansiyelini gözler önüne seriyor.