Medeniyetin Belleği: Kütüphaneler ve Sahaflar
İstanbul'un kimliği, camileri, çarşıları ve saraylarının yanı sıra, yüzyıllar boyunca bilgiyi, kültürü ve düşünceyi biriktiren, koruyan ve geleceğe aktaran kütüphaneleri ve sahaflarıyla şekilleniyor. Bu mekanlar, şehrin entelektüel hayatının kalbinin attığı "hafıza odaları" olarak nitelendiriliyor.
Yazma Eser Kütüphaneleri: Kültürel Hafızanın Temel Taşları
Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olması nedeniyle İstanbul, İslam dünyasının en zengin yazma eser koleksiyonlarına ev sahipliği yapıyor. Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi, yazma eser kütüphaneciliğinin ayrı bir uzmanlık alanı olduğunu gösteren önemli kurumlardan biri olarak öne çıkıyor. Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi ise Dank vakıf kütüphanelerinin bir araya getirilmesiyle oluşmuş ve şehrin en değerli el yazması eserlerini barındırıyor. Türkiye Yazma Eserler Kurumu (TÜYEK), 760 bini aşkın yazma ve nadir eserle İslam ve Türk
- İslam tarihinin en büyük entelektüel hafızasını temsil ediyor.
- i Umumî-i Osmanî), 1884'te Sultan II. Abdülhamid'in girişimleriyle, Beyazıt Külliyesi imaretinin restore edilmesiyle kurulmuş. Türkiye'nin devlet eliyle kurulan ilk kütüphanesi ve ilk "milli kütüphane" adayı olarak biliniyor. Atatürk Kitaplığı ise 1924'te belediye kütüphanesi olarak kurulan, Cumhuriyet döneminin ilk kütüphanelerinden biri. Özellikle İstanbul'la ilgili seyahatnameler, haritalar ve gazeteler bakımından son derece zengin bir ihtisas kütüphanesi konumunda.
- sanat merkezi haline gelmesiyle bölgedeki sahaf sayısında artış gözlemleniyor.
Tarihi Devlet Kütüphaneleri: Kamusal Hafızanın İnşası
Osmanlı'nın modernleşme döneminde, dağınık haldeki kültürel birikimi merkezileştirme çabasının ürünleri olan bu kütüphaneler, devlet eliyle kurulan ilk örnekler arasında yer alıyor. Beyazıt Devlet Kütüphanesi (Kütüphane
Modern Kütüphaneler: Güncel Hafızanın Merkezleri
Şehrin değişen ihtiyaçlarına cevap veren, çağdaş kütüphanecilik anlayışıyla hizmet veren mekanlar arasında Rami Kütüphanesi öne çıkıyor. 2023'te hizmete giren kütüphane, 220 bin metrekare alan, 4.200 kişilik oturma kapasitesi ve 2.5 milyon kitap kapasitesiyle İstanbul'un en büyük kütüphanesi unvanını taşıyor. İBB PA İstanbul Kitaplığı, 2022'de açılan ve kent araştırmaları, mimarlık ve şehircilik konularında uzmanlaşmış bir "ihtisas kütüphanesi" olarak dikkat çekiyor.
Sahaflar: Canlı ve Erişilebilir Hafıza
Sahaflar, kütüphanelerin statik hafızasına karşılık, dinamik, kişisel ve sokakla iç içe geçmiş bir hafıza ağı oluşturuyor. Beyazıt Sahaflar Çarşısı, 15. yüzyıldan günümüze uzanan, İstanbul'un en eski ve simgesel sahaf merkezi olarak biliniyor. Beyoğlu Sahaflar Çarşısı (Aslıhan Pasajı) ise Taksim'de, İstiklal Caddesi'ne yakın konumuyla öne çıkıyor. Son yıllarda Kadıköy'ün kültür
Kitap Fuarları: Hafızanın Şehre Yayıldığı Anlar
İstanbul'un kitap hafızası, yılın belirli zamanlarında dev fuarlarla tüm şehre yayılıyor. 42 yıldır düzenlenen Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı (TÜYAP), 1000'i aşkın yayınevi ve yüzlerce yazarla Türkiye'nin en büyük kültür etkinliklerinden biri olarak kabul ediliyor. Şehrin farklı ilçelerinde düzenlenen yeni fuarlar ise kitap kültürünü ve hafıza paylaşımını İstanbul'un her köşesine taşıyor.
Yorumlar
Yorum Yap